De organen die zorgen dat we ons energiek voelen, zijn met name de bijnieren. Ze bepalen mede hoe je je voelt en zelfs hoe je denkt. De bijnieren zitten bovenop je nieren. Ze maken belangrijke hormonen aan zoals adrenaline, cortisol en het energiehormoon DHEA. Onze bouw is nog steeds gericht om ons alleen druk te maken over of we te eten hebben, onze voortplanting en bij uitzondering een ontmoeting met een tijger. Het westerse leven in de 21e eeuw ziet er inmiddels heel anders uit. We hebben het druk door het werk of juist geen werk, relaties, financiële zorgen, zorgen om de kinderen, een partner of ouders, het milieu, het niet kunnen voldoen aan een ideaalbeeld, overgewicht enzovoorts.
Dat betekent dat de productie van cortisol bijna continu doorgaat. Deze overdosering cortisol begint vaak met behoefte aan suiker, koffie, chocola of anderen opwekkende middelen, slecht slapen, verminderde concentratie, angstgevoelens en irritatie. Na verloop van tijd verzwakt je immuunsysteem en zullen je lichamelijke klachten daardoor toenemen.
De bijnieren zijn niet bedoeld om continu cortisol te produceren, echter door alle druk waar we onder staan, is dat wel de realiteit. Dat heeft tot gevolg dat de bijnieren uitgeput raken en minder hormonen kunnen aanmaken. Als er weinig cortisol wordt aangemaakt, voel je je doodmoe en somber. Helaas herkent de medische wereld het fenomeen bijnieruitputting nog niet.
Bijnieruitputting komt vaak voor bij mensen die een burn-out hebben (gehad). Bij stress wordt het hormoon cortisol gemaakt in de bijnier. In het geval dat stress maar voortduurt, wordt er dus veel cortisol aangemaakt. Je bent bijna continu in staat van paraatheid, klaar om te vechten, te vluchten of te bevriezen. Je leeft voortdurend in een hoge versnelling; alsof er een tijger op je hielen zit.
De bijnieren produceren ook andere hormonen zoals aldosteron, testosteron, adrenaline en noradrenaline. Samen met cortisol zorgen deze hormonen voor regulering van je bloedsuikerspiegel, ze gaan ontstekingen en ziekte tegen, zorgen voor balans tussen water en zouten, reguleren de stressreactie en de productie van geslachtshormonen. Bijnieren die uitgeput zijn, kunnen deze taken niet meer aan.
Het hebben van uitgeputte bijnieren leidt tot de volgende klachten:
- Vermoeidheid
- Langer herstel van griep
- Huidproblemen
- Allergieën
- Huidziekten
- Laag libido
- Auto-immuunziekten
- Lage bloeddruk
- Trek in zout, suikers en cafeïne
- Geheugenverlies
- Darmflora uit balans
- Gal- en nierstenen
- Hypoglykemie
- Schildklierklachten
- Candida
- Kanker
- Hart- en vaatziekten
- Angst- en paniekaanvallen
- Koude handen en voeten
- angst- en paniekaanvallen
De bijnieren werken samen met de alvleesklier (voor de aanmaak van insuline). Insuline en cortisol hebben een regulerende werking op de suikerspiegel. Mensen met bijnieruitputting hebben vaak problemen met hun bloedsuikerspiegel. Niet alleen overdag, maar vooral ’s nachts levert die problemen op. Als ’s nachts de bloedsuikerspiegel te laag wordt, reageert het lichaam met een stressreactie waardoor er verschillende hormonen vrijkomen die de bloedsuikerspiegel weer in balans brengen.
Bijnierpatiënten hebben niet voldoende cortisol om hun bloedsuikerspiegel te stabiliseren en worden daarom vaak wakker en kunnen niet meer slapen voordat ze iets gegeten hebben. ’s Morgens steeds met dorst wakker worden, is ook een teken aan de wand dat er iets aan de hand is.
Een ander probleem dat op kan treden is dat er door de stressreacties veel adrenaline vrijkomt ter compensatie van het gebrek aan cortisol. Hierdoor kunnen angst- en paniekaanvallen ontstaan. Deze kunnen ’s morgens al vroeg bij het opstaan aanwezig zijn. ’s Morgens spelen onderliggende problemen die nog niet opgelost zijn ook een grotere rol dan op andere tijdstippen van de dag. Maar een grote factor is de lage bloedsuikerspiegel die de zogenaamde adrenalinerush teweegbrengt. Je voelt je angstig en gedachten beginnen door je hoofd te rennen.
Om dit te voorkomen is het noodzakelijk de bloedsuikerspiegel de hele dag en nacht stabiel te houden. Overdag kan dat door een bloedsuikerstabiliserend voedingspatroon te volgen. Om de paniekaanval in de ochtend te voorkomen, kun je ’s avonds voor je gaan slapen een eiwit-vetsnack nuttigen. Dus géén koolhydraten. Bak bijvoorbeeld een ei in ruim roomboter of olijfolie. Eiwit speelt vele cruciale rollen in het lichaam waarvan het niet de minste is om de productie van glucagon te stimuleren. Glucagon bevordert de omzetting van glycogeen in glucose, die dan weer aan de bloedstroom wordt afgegeven en de bloedsuikerspiegel in balans brengt. Dit kan ervoor zorgen dat je ’s nachts niet meer wakker wordt en vooral dat je ’s ochtends niet meteen een paniekaanval krijgt.
Voeding en supplementen die ik aanraad bij bijnieruitputting geef ik bij de lezing bijnieruitputting. Zie planning wanneer de eerstvolgende is. Ook heb ik een e-book geschreven over je herstel bij bijnieruitputting.
Het is dus zaak om aan de ene kant de stress te verminderen en aan de andere kant het lichaam te ondersteunen met de juiste nutriënten. Ontspanning en voeding zijn van levensbelang! Dan blijf je fit en gezond ook als je ouder wordt. Veel mensen beginnen hier pas over na te denken als de eerste tekenen van ziekte zich voordoen.
Quick wins bij bijnieruitputting:
- Slik extra vitamine C,
- Neem Ashwagandha (met kortingscode primeres 10% korting!),
- Gebruik sole = oplossing van water met keltisch zeezout, (niet bij hoge bloeddruk),
- neem contact op voor een goed herstel.
Uitgebreid e-book waar alles over bijnieruitputting kunt lezen vind je hier.
Lees hier hoe je stress kunt verminderen. Ontspanning aanleren en een andere levensstijl, meer voor jezelf kiezen? Volg bijvoorbeeld een mindfulnesscursus. Ik start regelmatig met nieuwe trainingen.
